5 dagen over vrouwenbesnijdenis - 4 maart
Immigratie heeft geleid tot een toenemend aantal huisartsen, gynaecologen, gezondheidswerkers en onderwijsprofessionals die geconfronteerd worden met gevallen van vrouwelijke genitale verminking (VGV) of meisjesbesnijdenis. In Nederland zijn er naar schatting 41.000 vrouwen die VGV hebben ondergaan, met nog eens 4.200 meisjes die risico lopen. Dit risico neemt toe bij terugkeer naar hun landen van herkomst.
Het is van groot belang om te verduidelijken dat VGV een traditionele praktijk is en geen religieuze, ondanks veelvoorkomende misvattingen. Hoewel vaak geassocieerd met de islam, wordt VGV beoefend binnen verschillende religieuze gemeenschappen in Afrika, waaronder christenen, moslims en Ethiopische Joden. Deze praktijk, die diep geworteld is in de cultuur van Sub-Sahara Afrika, het Midden-Oosten en Azië, bestaat al meer dan 4.000 jaar.
Istahil Abdulahi, geboren in Somalië, onderging VGV op zesjarige leeftijd. In Somalië wordt VGV beschouwd als een sociaal geaccepteerde norm die diep verankerd is in de cultuur.
Er bestaan vier typen VGV. Type 1 omvat het verwijderen van de clitorishoed, waarbij het grootste deel van de clitoris intact blijft. Desondanks kan deze ingreep leiden tot ernstige pijn, overmatig bloedverlies en in sommige gevallen fatale gevolgen.
Type 2 houdt de excisie van de clitorishoed in, samen met gedeeltelijke of volledige verwijdering van de kleine schaamlippen. Type 3, de meest ernstige vorm, omvat het vernauwen van de vaginale opening door middel van hechtingen, waarbij een kleine opening overblijft voor menstruatie en urineren. Type 4 omvat diverse praktijken zoals prikken, piercen of schrapen van de genitaliën.
De impact van VGV op individuen zoals Istahil is diepgaand. Vaak worden meisjes misleid met beloftes van mooie kleding, om vervolgens onderworpen te worden aan verminking door personen die gretig zijn om de procedure uit te voeren.
In de afgelopen jaren zijn inspanningen geleverd om het taboe rond VGV te doorbreken, met ondersteunende diensten die nu beschikbaar zijn voor getroffen vrouwen om zowel de fysieke als psychologische gevolgen van deze praktijk aan te pakken.
Het nalaten om deze traumatische ervaringen aan te pakken kan blijvende effecten hebben, met name wanneer er binnen getroffen gemeenschappen weinig wordt gesproken over het onderwerp.
In het geval van Istahil ontbrak het aan dialoog binnen haar huishouden na de procedure. In plaats daarvan werd er thuis feest gevierd en werd het onderwerp nooit meer besproken.
Binnen bepaalde culturele contexten wordt VGV ten onrechte beschouwd als een ritueel dat de aantrekkelijkheid van een vrouw voor het huwelijk vergroot. Talrijke mythen houden de praktijk in stand, zoals de overtuiging dat een onbesneden clitoris zich zal ontwikkelen tot een mannelijk orgaan.
In Nederland is de prevalentie van VGV groter dan vaak wordt aangenomen, vooral tijdens zomervakanties wanneer kinderen terugkeren naar hun landen van herkomst. Samenwerkingsinspanningen tussen mannen en vrouwen zijn opgekomen om VGV te bestrijden, waarbij de groeiende openheid voor discussie vanuit zowel gezondheids- als emancipatieperspectieven wordt toegejuicht.
Istahil speelt een sleutelrol in de campagne tegen VGV, waarbij ze haar persoonlijke ervaringen gebruikt om communicatiekloven te overbruggen. Echter, gezondheidswerkers in Nederland missen vaak een adequaat begrip van dit onderwerp. Een aanzienlijke kennislacune werd benadrukt toen slechts 17 huisartsen training ontvingen over VGV, wat wijst op een dringende behoefte aan breder onderwijs binnen de medische gemeenschap.
Veel vrouwen melden zich bij zorgverleners met klachten als gevolg van VGV, maar artsen herkennen vaak niet de onderliggende oorzaak. Het vermogen om deze problemen te identificeren en aan te pakken is van cruciaal belang, en patiënten verwelkomen doorgaans vragen over hun ervaringen met VGV.
Benieuwd naar de radio-uitzending? Bekijk deze via de link hieronder:
https://www.nporadio1.nl/uitzendingen/5-dagen/ad7b08d6-34ef-42df-87b6-f320090791ec/2024-03-04-5-dagen-over-vrouwenbesnijdenis